2024 жылы Wildberries-те тауар сату

Wildberries — бұл әр түрлі категориялы тауар сатуға болатын ТМД-дағы ірі маркетплейс. Бұл сауда алаңына кірген қазақстандық жеткізушілер үлкен аудиторияға қол жеткізеді және дұрыс стратегия құра отырып, сату көлемін арттыра алады. 2024 жылы маркетплейске кіру жолдарын, кәсіпкерлердің тіркелу ақысын, тапсырыстан ұсталатын комиссияларды, маркетплейспен жұмыс істеу тәсілдері мен бос сауда салаларын сарапшымен бірге қарастырамыз.

Wildberries сайтында тіркелу

Қазақстандық жеткізушілер Wildberries-те сауда жасау үшін ЖК ашуы керек. Бұл үшін оңайлатылған режим таңдауға болады. ЖК ашу туралы толығырақ мына сілтемеден оқыңыз:

ЖК ашу

Маркетплейсте тіркелу оңай. Сайттың басты бетінде «Продавайте на Wildberries» («Wildberries-те сату») батырмасына басып, телефон нөмірін енгізіп, мемлекетіңізді таңдау керек. Тіркелу үшін кепіл ретінде 60 мың тенге жарна төлеу керек, бұл сома жарнама кабинетіне қайтадан қайтарылады да, кейін оны тауар жарнамасына жұмсауға болады. Төлем тек тіркелу кезінде енгізілген ЖК банк шотынан төленуі керек, әйтпесе жеке кабинет іске қосылмайды. ЖК банк шотын Jusan Business-те ашуға болады.

Жеке кабинет төлем түскеннен кейін бес күн ішінде іске қосылады, содан кейін кәсіпкерге порталдың барлық бөлімдері ашылады.

Табыс әкелетін тауар табу

Маркетплейсте ондаған категориялар мен жүздеген подкатегорияларға жататын тауарлар сатуға болады. Бизнесті жаңадан бастап жүргендерге бір тиімді тауаша таңдаған дұрыс. Көп сатылатын, сұранысқа ие тауарларды таңдау қате болады, өйткені бұндай тауарларды үлкен партиямен ап-арзан сатып алатын сатушылармен бәсекелесу қиын болады.

Меннен кеңес сұрайтын жаңадан бастап жүрген кәсіпкерлердің көбі шыны шайнектер сатқысы келеді. Оларды түсінуге болады — айына бұл тауардың 10 мың данасы сатылады. Бірақ оның екі кемшілігі бар: біріншісі — оның өзіндік құны төмен, өйткені бұрыннан бері сатып келе жатқан сатушылар өте төмен баға қояды. Екіншісі — тауар сынып қалуы мүмкін, өйткені ол шыныдан жасалады; сол себепті, бұл нұсқа жаңадан бастағандарға келмейді. Одан да, сұранысы бар, бірақ бәсекесі аз тауар таңдаған дұрыс.

Тауар таңдаған кезде оның сатып алу бағасына қараңыз — арзан болғаны жақсы. Сонымен қатар, оның бағасын 1500 теңгеден төмен қоймаған дұрыс, тауар бағасы кемінде 5 мың теңгеден басталуы керек. Тауар оңай тасымалданып (жиһазға қарағанда, киім жеткізу оңайырақ), көп құжат қажет етпеуі керек. Мысалы, балалар киімі, іш киім, аяқ киім, ойыншық, электроника және басқа да тауарларды сату үшін сәйкестік сертификаттарын алу қажет.

Кәсіби мамандар тауаша таңдау үшін маркетплейс аналитикасын жүргізетін қызметтерді пайдаланады. Ондай қызметтердің бірнеше түрлері бар, олардың бәрі сұранысқа ие тауар табуға көмектеседі және бәсекелестердің ұсыныстарына қарап, тиімді баға анықтауға мүмкіндік береді. Тауар сатылымын тестілеуді шағын партиялардан бастап, кейін сұранысқа ие болған тауарларды тағы да сатып алуға болады. Тым қымбат тауарлардан бас тарту керек (олар сирек сатып алынады), тым арзан тауарларды да алмаған дұрыс (олардың маржасы төмен).

Мен MPSTATS атты қызметті қолданамын, ол арқылы әр түрлі категориялардағы сұранысты зерттеймін, бәсекелестермен салыстырамын, ең көп сататындардың табысын қараймын (ол айына кемінде 10 миллион теңге болуы керек). Тауаша таңдағаннан кейін юнит экономикасын санаймын — бағаға логистика құнын, қайтару санын, сайт комиссиясын және жарнамаға кеткен қаражатты қосамын. Келесі қадам — жеткізуші табу.

Тауар сатып алуға болатын алаңдар

Сататын тауар түрін таңдап болғаннан кейін жеткізуші табу керек. Қазақстандық сатушылар көбінесе Қытай жеткізушілерін таңдайды. Ал тапсырыстарды TaoBao, Alibaba, 1688 сияқты арнайы сайттардан жасайды.

Мен тауарды тікелей Қытай жеткізушісінен сатып аламын. Өзім тауар таңдап, тексеремін, Қытай мессенджері арқылы сатушымен тауардың бағасы мен сатып алу көлемі туралы келісемін, содан кейін сатушы тапсырысты орап, тікелей Ресейге жібереді. Мен Қазақстанда тұрып, өз тауарымды өзім көрмеймін, бүкіл процесс автоматтандырылған. Ресейде фулфилментпен айналысатын серіктес компаниям бар, ол Қыйтайдан келген тауарларды өз қоймасында сақтап, орап, таңбалайды да, бірнеше ірі ресейлік маркетплейс қоймаларына жібереді. Бұл өте тиімді, өйткені тауар ол жерден сатып алушыға тезірек жеткізіледі, ал ол саудаға жақсы әсер етеді. Бүкіл процесс автоматтандырылған және менің қатысуымды қажет етпейді. Бұрын мен тауарларды тек Колединоға (Мәскеу) жіберетінмін, ол кезде сауда жүріп отырғанымен, көлемі үлкен болмады. Кейін мен тауар партиясын бөліп, әр түрлі қоймаларға жіберуді шештім, сонда сауда да көтеріле бастады.

Сондай-ақ, жеткізушілерді Қырғызстан мен Өзбекстаннан қарастыруға болады, өйткені онда тігін фабрикалары көп. Бұл мемлекеттерде киім мен тоқыма сатып алуға болады, оларды жеткізу Қытайдан немесе Түркиядан әкелгенге қарағанда арзанырақ болады. Түрік тауарларының сапасы жақсы болғандықтан, оларды қымбатырақ сатуға болады.

Жеткізуші таңдаған кезде жеткізу мерзімдеріне, тауарға ілеспе құжаттардың болуына, партияның минималды көлемін және басқалардың пікірлеріне назар аудару керек.

Егер сатушы өз тауарын өзі жасайтын болса, онда оны не сатамын деген сұрақ мазаламайды, ол тауарын не жақын орналасқан қоймаға апара алады, не өз бетімен жеткізе алады (бұл маркетплейспен жұмыс істеу тәсіліне байланысты).

Сауда схемалары

Жеткізушілер тауарларды екі тәсілмен сата алады:

• FBW/FBO (Fulfillment by Wildberries/Operator) — сатушы барлық таңбаланған тауарларды маркетплейс қоймасына жеткізеді де, өзін логистика мен жеткізу мәселелерінен босатады. Бұл жағдайда қойманы жалға алудың қажеті жоқ, әрі жеткізу мерзімін бұзғаны үшін айыппұлдар салынбайды. Сатушылардың көбі осы тәсілді таңдайды. Оның кемшіліктеріне тауарды қоймада сақтау үшін ақы төлеу, тауарларды жоғалту қаупі және тауар партиясы қоймаға қабылданғаннан кейін ғана сата бастауы жатады.
• FBS (Fulfillment by Seller) — сатушы тауарды өзі сақтап, клиентке жеткізеді. Бұл тәсіл тауар ассортименті шағын кәсіпкерлерге, сондай-ақ, салмағы 100 кг-ға дейін жететін ірі тауарларды сататын сатушыларға қолайлы. Мысалы, маркетплейсте жиһаз сақтауға болмайды. Кемшіліктері — кәсіпкер тапсырысты өзі жинап, қоймадағы қалдық тауарларды өзі бақылап, жеткізу орнына немесе сатып алушыға уақытында жеткізуі керек. Тауарлар пунктке неғұрлым тезірек жетсе, саудадан ұсталатын комиссия соғұрлым төмен болады.

Тауардың бір бөлігін бірінші схема бойынша, қалғанын — екінші схема бойынша жеткізуге болады.

Мен FBS жүйесімен жұмыс істей бастадым, бірақ Алаштағы (Астана) қоймаға күнде барып жүру ыңғайсыз болатын. Бұл бизнесте жеткізу жылдамдығы маңызды, тауарды сол күні жеткізу керек. Мен декрет демалысындағы анамын, мен үшін барлық процесті фулфилментке тапсыру ыңғайлы. Өңірлерде тұратын жеткізушілерге және бюджеті 500 мың теңгеден басталатын кәсіпкерлерге FBO бойынша жұмыс істеуге кеңес беремін. Егер сіздің бюджетіңіз аз болса немесе мүлдем болмаса, екінші тәсілді таңдай аласыз, бірақ бұл жағдайда айналым баяу жүреді, әрі тауарларды қайтарып жіберу қауіпі де бар.

Тауарға құжат алу керек пе

Маркетплейсте тіркелу кезінде де, тауарды қоймаға алғанда да құжаттарды ешкім тексермейді. Мысалы, шаңсорғыш партиясын сатып алып, олардың суреттерін сайтқа жүктеп, сата беруге болады. Тексеріс сатып алушының тауары кепілдік мерзімі ішінде бұзылып, ол Wildberries немесе мемлекеттік тұтынушылар құқығын қорғау органына шағымданған кезде ғана басталады. Тексеру барысында сатушыдан құжаттар талап етіледі, ал егер олар болмаса, айыппұл салынады.

Бұндай жағдайға ұшырамау үшін сатар алдында барлық құжаттарды дайындап қойған дұрыс. Ал егер жеткізушіде барлық құжаттар қолында болып, ол оларды бірден жібере алса, тіпті жақсы. Олардың ішінде сәйкестік сертификаты (іш киімге, балалар ойыншықтарына керек), сәйкестік декларациясы (денемен тікелей жанаспайтын киімге керек) немесе бас тарту хаты (сертификаттауға жатпайтын тауарлар үшін) бар. Тауардың құжаттары болмаса, тауар үлгілерін сертификаттау орталығына апарып алуға болады. Сертификат орта есеппен 500 мың теңге, декларация 100 мың теңгеден жоғары (тауар түріне байланысты) тұрады. Бас тарту хатының бағасы 20 мың теңгеден басталады.

Қазақстанда Ресейдегідей «Честный знак» деген белгі жоқ, сондықтан қазақстандық сатушылар Ресей маркетплейстеріне кіруге қорқады. Мен бұл белгіні қажет етпейтін тұрмыс заттары, тұрмыс техникасы сияқты тауарларды таңдауға кеңес беремін. Әрине, бұл тауарларға да сертификат қажет, бірақ, оны тауашаны сынап көргеннен кейін және сайттағы тауар карточкасын жоғары көтергеннен кейін сатып алуға болады. Сертификатты Қазақстанда да жасауға болады, бізде сертификаттау орталықтары көп.

Өз өндірісі бар компанияларға жосықсыз бәсекелестерден қорғану үшін тауар белгісін тіркеу қажет.

Тауар карточкасын толтыру

Егер сатушы күнделікті қолданылатын заттарды сатуды таңдаса, онда тауарларын суретке түсірудің қажеті жоқ. Тауар суреттерін жеткізушіден сұрап алып, кейін оларды дизайнерге жіберіп, өңдеп алуға болады. Бір слайдты өңдеу орта есеппен 2 000 теңге тұрады.

Киім сатушылар бөлек фотосессия жасай алады. Әрине, оған қосымша шығын кетеді, бірақ бұл категорияның айналымы да жоғары, сол себепті, бұл шығындар жақсы өтеледі.

Ассортимент аз болса, кәсіпкер тауар карточкаларын өзі толтыра алады, ал егер тауар саны 50-ден астам болса, бұл тапсырманы аутсорсингке берудің жөні бар.

Маркетплейсте карточкаларды, фотосуреттерді және тақырыпаттарды дұрыс толтыру өте маңызды. Тауар тақырыбы тартымды, әрі бәсекелестерден өзгеше болуы керек. Сатушылар бұны бірегей сауда ұсынысы деп атайды. Яғни оны оқыған клиент сізден сатып алғысы келетін болу керек. Қазір эмоционалды сауда ұсынысы деген ұғым пайда болды, ол саудаға одан бетер жақсы әсер етеді. Адамдар кез келген затты эмоция алғаннан кейін сатып алады ғой. Мысалы, балаларға арналған заттарды сатқан кезде, сатушылар күліп тұрған баланың суретін көрсетеді.

Аналитика

Сайтта тіркеліп, жеке кабинеті ашып, тауар карточкаларын жасап, тауарларды қоймаға жеткізгеннен кейін, сауда басталады. Маркетплейсте сату динамикасын қадағалауға және аналитиканы көруге болады. Жеке кабинетте есептердің 13 түрі бар, оның ішінде аймақ бойынша сауда, қойма қалдықтары, тыйым салынған тауарлар және т.б. бар. Оларды Excel бағдарламасына жүктеуге немесе сайттан инфографика түрінде қарауға болады. Аналитика бизнесті қалай жүргізуге болатынын көрсетеді.

Комиссиялар

Комиссия тауар категориясына байланысты болады. Жеткізуші порталында әрбір категорияның комиссиясын көруге болады. Ең көп сатылатын категориялар — киім мен аяқ киімнің комиссия мөлшерлемесі 25% құрайды.

Маркетплейс науқан кезінде комиссия азайтуы мүмкін, ал қатысудан бас тартқандарға көтерілген коэффициент қолдануы мүмкін. Тарифтер туралы жаңалықтарды бақылау үшін жеткізушілерге арналған ресми арнаға жазылуға болады.

Жаңадан бастап жүрген кәсіпкерлерге маркетплейс ұйымдастыратын науқандарға қатысуға кеңес беремін, себебі ол тауар карточкасын көтеруге мүмкіндік береді. Бірақ науқанға кірмес бұрын, минусқа түспеу үшін, тауар бағасын сәл көтерген жөн. Акциялар әр апта сайын әр түрлі шарттармен өтеді. Маркетплейсте көтерілу үшін барлық мүмкіндіктерді, кез келген трафикті пайдалану керек, ішкі және сыртқы жарнама қосу керек. Кейбір жеткізушілер жаңа тауарды айналымға тез кіргізу үшін және карточканы жоғары көтеру үшін өз тауарларын өздері сатып алып отырады, бірақ маркетплейс алаяқ схемаларды бақылап, тоқтатып отырады. Өз тауарларын өздері сатып алғандарға салынатын айыппұл тауар бағасының 30% құрайды.

Маркетплейстің тиімдігі

• тауарды бірнеше елдерге сатуға болады, маркетплейс аудиториясы тауар сатып алуға дайын;
• логистика жақсы құрылған, өзіңізге қолайлы жеткізу тәсілін және сақтау түрін таңдауға болады;
• қызметтің ыңғайлығы — ішкі жарнама арқылы тауарды жоғары позицияларға көтеруге болады, сауда жағдайын талдауға болады;
• төлемдер картаға апта сайын түсіп тұрады.

Маркетплейспен жұмыс істеу кемшіліктері

• кейбір категориялардың комиссиялары үлкен;
• қатаң ережелер мен салынатын айыппұлдар;
• жоғары бәсеке, баға демпингі.

Wildberries бизнесінде саудаға әсер ететін көптеген нюанстар бар. Оларды жұмыс барысында біліп алуға болады. Кәсіпкерлер үшін басты мотивация — мұнда бизнес құруға және оны дамытуға үлкен мүмкіндіктер ашылады. Ал бәсекелестерден озып кету үшін дұрыс тауаша таңдап, өзіңізді жауапты сатушы ретінде көрсетуге арқылы болады.