ЖК үшін төлемдерді жеке картаға қабылдау талаптары
Айыппұлдың алдын алу жолдары

Айжан Қыдырманова
20 жылдық тәжірибесі бар бухгалтер
Мақаланың мазмұны
Жеке кәсіпкерлердің көбі клиенттерден түсетін төлемдерді жеке картасына қабылдау мүмкіндігін қарастырады. Бұл ыңғайлы болып көрінеді, бірақ шын мәнінде елеулі құқықтық және салықтық тәуекелдер туғызады. Туындауы мүмкін мәселелер мен оларды болдырмау жолдарын осы мақалада анықтаймыз.
Салық мәселелері
Жеке картаға төлемдер жиі түсетін болса, салық органдары оларды кәсіпкерлік табыс ретінде бағалауы мүмкін. Мысалы, үш ай ішінде әртүрлі адамдардан 100-ден астам аударым түссе, ондай операциялар мониторингке алынады.
ЖК тіркемей жұмыс істеу
Салық органдары түсімдерді талдап, олардың кәсіпкерлік қызметпен байланысын тексереді. Егер төлемдер коммерциялық деп танылса, жеке картаға аударылған барлық сомадан салық төлеу керек болады.
Сонымен қатар, ЖК ретінде тіркелу және салық төлеу қажеттілігі туралы хабарлама жіберіледі.
ЖК ретінде тіркеу бар
ЖК ретінде тіркелген кәсіпкерлер де жеке есепшотқа төлем қабылдағанда бірталай тәуекелге барады. Егер кәсіпкердің жеке картасына бизнес төлемдерімен қатар оның туыстары мен достарынан да ақша түссе, салық органдары барлық түсімдерді кәсіпкерлік табыс ретінде есептеуі мүмкін. Ақшаның шығу тегін дәлелдеу мүмкін болмаса, барлық түскен қаражаттан салық төлеуге тура келеді.
Айыппұлдар мен есепшоттың бұғатталуы
Егер кәсіпкер салық органдарының хабарламасын елемей, бұзушылықтарды түзетпесе, айыппұлдар салынуы мүмкін.
ЖК ресми тіркеусіз жұмыс істегені үшін — бизнес санатына қарай 8-ден 70 АЕК-ке дейін (2025 жылы 31 456-дан 275 240 теңгеге дейін) айыппұл салынады.
Салық төлемегені үшін — салықтан бөлек, әрбір мерзімі өткен күн үшін салық сомасына өсімпұл қосылады.
Егер бұзушылықтар түзетілмесе, салық органдары сот арқылы жеке есепшотты бұғаттауға шешім қабылдауы мүмкін. Бұл жағдайда кәсіпкер есепшоттағы ақшаны тек салықтық міндеттемелер толық орындалғаннан кейін пайдалана алады.
Тәуекелдерді азайту жолдары
Бизнесті ресми тіркеу
ЖК ашып, қолайлы салық режимін таңдап, кәсіпкерлік қызметті заңды түрде жүргізу қажет. Бұл айыппұлдар мен қосымша салықтық тексерулерден сақтануға көмектеседі.
Арнайы есепшотты пайдалану
Кәсіпкер ретінде тіркелген соң, арнайы есепшот ашқан жөн. Барлық төлемдер тек осы шотқа түсуі тиіс. Бұл жеке қаражат пен бизнес табысын бөлуге, сондай-ақ салық есептерін жүргізуді жеңілдетеді.
Төлемдерді ресми түрде қабылдау
Клиенттермен есеп айырысқанда, кәсіпкер төлемді тіркеп, чек беруі тиіс. Ол үшін:
- картамен төлемдер қабылдайтын POS-терминал орнату керек
- жеке тұлғалармен жұмыс істегенде кассалық аппарат (БКМ) және фискалдық деректер операторларын (ФДО) пайдалану қажет
- қажет болған жағдайда клиенттермен шарт жасау ұсынылады
Салық органдарының хабарламаларын бақылау
Кәсіпкер салық төлеушінің жеке кабинетін үнемі тексеріп, хабарламаларға дер кезінде жауап беруі тиіс. Бұл айыппұлдардың салынуы мен есепшоттардың бұғатталуына жол бермейді.
Алдыңғы бұзушылықтарды түзету
Егер салық органдары бұрын хабарлама жіберген немесе өтелмеген қарыз болса, бұзушылықтарды түзету қажет: салықтарды төлеп, жетіспейтін есептерді тапсырып, қызметті заңға сай жүргізу ұсынылады. Әйтпесе, есепшоттар бұғатталуы мүмкін, ал банктер жаңа есепшот ашудан бас тартуы мүмкін. Қарыздар өтелмеген жағдайда, кәсіпкер бизнес жүргізе алмайды.
Төлемдерді дұрыс шотқа жіберу
Егер клиент қателесіп, төлемді кәсіпкердің жеке картасына жіберсе, қаражатты қайтарып, оны бизнестің есепшотына жіберуін сұрау керек. Бұл есеп жүргізуде шатасулардың алдын алады және ақшаның дұрыс қозғалысын қамтамасыз етеді.
Жеке картаға төлем қабылдау айыппұлдар мен есепшоттың бұғатталуына әкелуі мүмкін. Қиындықтарды болдырмау үшін, бизнесті тіркеп, арнайы есепшот ашып, қаржылық операцияларды дұрыс жүргізу қажет. Бұл ресми түрде жұмыс істеуге мүмкіндік береді және тәуекелдерді төмендетеді.