Экономиканың озыңқы индикаторы (2022 11 айы)
2022 жылдың 11 айы ішінде ҚЭИ біртіндеп қалпына келіп, 3.2%-ды құрады.
Бұл жерде қызмет көрсету өндірісі секторында өсу қарқыны қалпына келе бастаса, тауарлар секторында өсу қарқыны бәсеңдеп жатыр. Құрылыс пен өнеркәсіп секторларында әлі де салқындық байқалады. Сауда саласы болса қалпына келе бастады. Бұл жақсы нышан. Ал ауыл шаруашылығы мен байланыста өсім тұрақты сипатта.
Өнеркәсіп секторы тұралап жатыр: тау-кен өндіру саласы сәл жақсарғаны болмаса әлі де теріс аймақта (10 ай ішінде -1%-дан қазір -0.9%-ға дейін). Өңдеуші саланың өсімі 4.3%-дан 4.2%-ға төмендеді. Өндіру саласының да мәселесі жетіп артылады: шикі мұнай өндіру (-2.2%), табиғи газ (-1.4%), темір кені (-20.2%) және басқа да пайдалы қазбалар (-8.9%). Өңдеуші сектор темекі бұйымдары өндірісі (12.7%-дан 9.8%-ға дейін), жеңіл (7.8%-дан 6.9%-ға дейін) және металлургия өнеркәсібі өсімінің (4.4%-дан 3.9%-ға дейін) бәсеңдеуі себебінен аздап төмендеп жатыр.
Құрылыс саласында өсу қарқынының суына бастауына тұрғын үйге жатпайтын ғимараттар мен құрылысжайлар құрылысы өсімінің төмендеуі себеп болды.
Бұл ретте сауда секторы жоғары қарқынмен өсті. Мұнда бөлшек сауда 1.4%-дан 2.0%-ға, ал көтерме сауда 5.3%-дан 6.0%-ға жоғарылады. Алайда азық-түлік тауарлары саудасының өсімі керісінше төмендеп жатыр. Бұған, біздің пікірімізше инфляцияның және халықтың сатып алу қабілетінің өсуі себеп болуда (қарашада азық-түлік инфляциясы +24.1%).
Қызмет көрсету секторында көлік және қоймалау саласы бұрынғы деңгейінде қалды. Бұған жүк тасымалдау көлемінің 3.1%-ға және жүк айналымының өсу қарқынының 1.8%-ға төмендеуі себеп болды.
Ауыл шаруашылығы биыл астық түсімінің жақсы болуының арқасында 8.5%-ға өсті. Ал телекоммуникация мен байланыс нарығында өсім +7.6%-ды құрады: Алматы мен Астанада интернет қызметі қымбаттап жатыр.
Тақырып туралы толық мағлұматты төмендегі құжаттан оқыңыз
Клара Сейдахметова
Аға талдаушы09 қазан 23
Жұмыссыз қалмау жолдары: еңбек нарығының болашағы туралы нені білу қажет
Дүниежүзілік экономикалық форумның сарапшылары (ДЭФ) бизнестің дамуы, мамандықтар мен дағдылар туралы алдағы 5 жылға жаңа болжамдар ұсынды. ДЭФ зерттеуі ірі жұмыс берушілер арасында жүргізілген сауалнамаға және олардың бизнесті, мамандықтарды және дағдыларды дамытуға қатысты болжамдарына негізделді. Сауалнамаға әлемнің барлық аймақтарын қамтитын 45 экономиканы және 27 салалық кластерді қамтитын, 11.3 миллионнан астам адам жұмыс істейтін 803 компания қатысты.
Негізгі тұжырымдар:
- Жұмыс берушілердің болжауынша жұмыс орындарының 23%-ы құрылымдық өзгеріске ұшырайды;
- «жасыл экономика» - жаңа жұмыс орындарының басты қайнар көзі;
- еңбек нарығы үшін ең үлкен қауіп – экономикалық сын-қатерлер;
- озық технологиялар бизнесті дамытудың басты қозғаушы күші болып қала бермек;
- сауалнама жүргізілген компаниялардың шамамен 75%-ы 2027 жылға қарай жасанды интеллектіні енгізуді жоспарлауда;
- 2027 жылға қарай бизнес-міндеттердің 43%-ға жуығын машиналар орындайтын болады;
- ең сұранысқа ие мамандық – жасанды сана және машиналық оқыту бойынша мамандар;
- талдамдық ой – мансап жемісті болуы үшін қажетті негізгі дағды;
- сауалнамаға жауап берген жұмыс берушілердің 47%-ы жұмысқа адам алуда олардың дағдыларын бағалайды, ал 45%-ы диплом талап етеді;
- алдағы бес жылда жұмыскерлерге қажетті дағдылардың 44%-ы ескіреді, 10 қызметкердің алтауы оқыту курстарынан өтулері керек болады;
- Қазақстанда жұмыспен қамтылғандардың 5%-ы ғана өздерінің біліктіліктерін жыл сайын арттырады.
Біржолғы зерттеулер
Бизнесеңбек нарығыАлександра Молчановская
06 қыркүйек 23
Қаржылық аналитика: күнделікті шығындарға қанша ақша жұмсаймыз?
Күнделікті өмірімізде ақшаны оңды-солды әртүрлі шығындарға жұмсайтынымыз белгілі. Шығындардың көлемі қажеттілігімізге, мән-жайларға және басқа да себептерге қарай әрқалай болып келеді.
Кейбіреулерге тамақтың сапалы болуы маңызды болса, басқалар тұрақты түрде несие өтеуге мәжбүр болады. Ал базы-біреулер көңіл көтеруге, демалуға
құмар келеді. Алайда мынадай сұрақтар жиі туындайды: қажеттіліктердің барлығына табысымыз жетеді ме? Лайықты, жайлы өмір сүру үшін қанша ақша керек? Біз өзімізді шығындарымыздың көлеміне қарап, орта тап өкілдеріне жатқыза аламыз ба?
Осыған байланысты біз базалық шығындарға, яғни әрбір адам немесе отбасы үшін сәл де болса жайлы өмір сүруге және негізгі өмірлік қажеттіліктерді қанағаттандыруға қажетті шығындарға талдау жүргізуді ұйғардық. Зерттеу нәтижесі бойынша біз Алматы мен Астана қызметкерлерін олардың табыстары мен шығындарына қарай 6 топқа бөлдік және сондай-ақ әрбір тапқа тиесілі мөлшерді анықтадық, мысалы әлеуметтік аз қамтылғандар, төмен қамтылғандар, төменгі орта тап, орта тап, табыс жоғары және толық қамтамасыз етілгендер.
Негізгі тұжырымдар:
- Ай сайын базалық шығындарға орта есеппен 246.3 мың теңге немесе жалақының 60%-ы кетеді.
- Ең көп шығындар жалақы алғаннан кейінгі алғашқы 4 күн ішінде жұмсалады екен.
- Мегаполистерде жайлы өмір сүру және барлық базалық шығындар үшін кем дегенде айына 450 мың теңге қажет.
- Барлық базалық шығындарды қанағаттандыру үшін Алматы мен Астанада жұмыс істейтіндердің жартысына жуығында (49%) шығындарды өтеу үшін жалақысы жете бермейді.
- Сонымен қатар жұмыскелер мен қалалар арасында айтарлықтай теңсіздік байқалады - Алматыда қаржылық тапшылыққа тап болатындардың саны Астанаға қарағанда 4 есе жоғары.
- Орташа тап өкілдеріне жалақылары 700 мыңнан 1.2 млн теңгеге дейін алатын жұмыскерлердің 4.4%-ы ғана жатады. Олардың күнделікті шығындары табыстарының 40-50%-ын құрайды.
- Табыстары орташа деңгейден жоғары жұмыскерлердің үлесі жұмыспен қамтылған халық ішінде бар болғаны 2%- ғы ие.
Біржолғы зерттеулер
Өмір сүру деңгейіТұтынушылық белсенділікАлександра Молчановская
Ең пайдалы ақпарат таратылымына жазылыңыз
