Ресей санкциялар қыспағында
Ресей экономикасы 2014 жылдан бері әртүрлі шектеулерді бастан кешуде және осы жылдар ішінде оларға құрылымдық жағынан бейімделіп үлгерді. Алайда 2022 жылдың 24 ақпанынан кейін санкциялық қысым бұрын-соңды болмаған деңгейге көтерілді. Шектеулерге енді жеке компаниялар қосылды.
Yale school of management-тің берген бағасы бойынша Украинада басталған қақтығыстан кейін 799 шетелдік ірі компания Ресейден кеткен. 312 компания операцияларын, инвестициясын қысқартып, жобаларын уақытша тоқтатты және тек 244 компания ғана қызметін жалғастыруда.
Енгізілген шектеулердің ауқымы КСРО ыдырағаннан кейін орын алған құрылымдық дағдарысқа өте жақын. Біздің бағалауымыз бойынша 2022 жылы Ресейде Жалпы Ішкі Өнімнің (ЖІӨ) төмендеуі 9,5%-ды құрайды - бұл ауқымдылығы жағынан 1991 жылдан кейінгі екінші құлдырау. Ал инфляция 20%-дан асып жығылады.
Енгізілген санкциялардың ауқымы мен алуан түрлілігі Ресейде және басқа да елдерде айтарлықтай экономикалық тұрақсыздық туғызады:
- тауарлар мен төлемдердің трансшекаралық ағыны елеулі түрде тежеледі. Бұл жеткізілім тізбегінің бұзылып, экономикалық белсенділіктің төмендеуіне әкеп соғады және еңбек нарығы мен инфляцияға қысым түсіреді;
- Орталық Банк пен Үкіметтің экономикалық шоктарға дер кезінде ден қою мүмкіндігі мен алдағы уақытта экономикалық саясат жүргізу кеңістігі шектеледі;
- инвестициялық белсенділік пен ұзақ мерзімді экономикалық даму мүмкіндігі төмендейді.
Біз Ресей экономикасына қарсы қойылған санкциялардың салдарын, туындайтын тұрақсыздықтың басқа елдерге, бірінші кезекте Қазақстанның экономикасына таралу жолдарын барынша байқауға тырыстық.
Негізгі тұжырымдар
- Ресей бүгінде санкцияларға жақсы дайын;
- Сұраныстың шектелуіне байланысты рубльге түсетін қысым төмен;
- Рубльдің бағамы фискалды (қазыналық) қажеттіліктер арқылы белгіленеді;
- Ресейдегі дағдарыстың ауқымы экспортқа қатысты шектеулердің тереңдігімен айқындалады;
- Бүкіл әлем қуат және азық-түлік нарықтарында бағаның күрт өсу жағдайларына тап болады;
- Орталық Азия елдері РФ-мен арадағы жеткізілім тізбегінің бұзылуынан және аударымдардың азаюынан зардап шегеді;
- Қазақстанның азық-түлік нарығында айтарлықтай тәуекелдер қалыптасады.
Тақырып туралы толық мағлұматты төмендегі құжаттан оқыңыз
Александр Дауранов
Атқарушы директорҰқсас жаңалықтар
09 қазан 23
Жұмыссыз қалмау жолдары: еңбек нарығының болашағы туралы нені білу қажет
Дүниежүзілік экономикалық форумның сарапшылары (ДЭФ) бизнестің дамуы, мамандықтар мен дағдылар туралы алдағы 5 жылға жаңа болжамдар ұсынды. ДЭФ зерттеуі ірі жұмыс берушілер арасында жүргізілген сауалнамаға және олардың бизнесті, мамандықтарды және дағдыларды дамытуға қатысты болжамдарына негізделді. Сауалнамаға әлемнің барлық аймақтарын қамтитын 45 экономиканы және 27 салалық кластерді қамтитын, 11.3 миллионнан астам адам жұмыс істейтін 803 компания қатысты.
Негізгі тұжырымдар:
- Жұмыс берушілердің болжауынша жұмыс орындарының 23%-ы құрылымдық өзгеріске ұшырайды;
- «жасыл экономика» - жаңа жұмыс орындарының басты қайнар көзі;
- еңбек нарығы үшін ең үлкен қауіп – экономикалық сын-қатерлер;
- озық технологиялар бизнесті дамытудың басты қозғаушы күші болып қала бермек;
- сауалнама жүргізілген компаниялардың шамамен 75%-ы 2027 жылға қарай жасанды интеллектіні енгізуді жоспарлауда;
- 2027 жылға қарай бизнес-міндеттердің 43%-ға жуығын машиналар орындайтын болады;
- ең сұранысқа ие мамандық – жасанды сана және машиналық оқыту бойынша мамандар;
- талдамдық ой – мансап жемісті болуы үшін қажетті негізгі дағды;
- сауалнамаға жауап берген жұмыс берушілердің 47%-ы жұмысқа адам алуда олардың дағдыларын бағалайды, ал 45%-ы диплом талап етеді;
- алдағы бес жылда жұмыскерлерге қажетті дағдылардың 44%-ы ескіреді, 10 қызметкердің алтауы оқыту курстарынан өтулері керек болады;
- Қазақстанда жұмыспен қамтылғандардың 5%-ы ғана өздерінің біліктіліктерін жыл сайын арттырады.
Біржолғы зерттеулер
еңбек нарығыБизнесАлександра Молчановская
06 қыркүйек 23
Қаржылық аналитика: күнделікті шығындарға қанша ақша жұмсаймыз?
Күнделікті өмірімізде ақшаны оңды-солды әртүрлі шығындарға жұмсайтынымыз белгілі. Шығындардың көлемі қажеттілігімізге, мән-жайларға және басқа да себептерге қарай әрқалай болып келеді.
Кейбіреулерге тамақтың сапалы болуы маңызды болса, басқалар тұрақты түрде несие өтеуге мәжбүр болады. Ал базы-біреулер көңіл көтеруге, демалуға
құмар келеді. Алайда мынадай сұрақтар жиі туындайды: қажеттіліктердің барлығына табысымыз жетеді ме? Лайықты, жайлы өмір сүру үшін қанша ақша керек? Біз өзімізді шығындарымыздың көлеміне қарап, орта тап өкілдеріне жатқыза аламыз ба?
Осыған байланысты біз базалық шығындарға, яғни әрбір адам немесе отбасы үшін сәл де болса жайлы өмір сүруге және негізгі өмірлік қажеттіліктерді қанағаттандыруға қажетті шығындарға талдау жүргізуді ұйғардық. Зерттеу нәтижесі бойынша біз Алматы мен Астана қызметкерлерін олардың табыстары мен шығындарына қарай 6 топқа бөлдік және сондай-ақ әрбір тапқа тиесілі мөлшерді анықтадық, мысалы әлеуметтік аз қамтылғандар, төмен қамтылғандар, төменгі орта тап, орта тап, табыс жоғары және толық қамтамасыз етілгендер.
Негізгі тұжырымдар:
- Ай сайын базалық шығындарға орта есеппен 246.3 мың теңге немесе жалақының 60%-ы кетеді.
- Ең көп шығындар жалақы алғаннан кейінгі алғашқы 4 күн ішінде жұмсалады екен.
- Мегаполистерде жайлы өмір сүру және барлық базалық шығындар үшін кем дегенде айына 450 мың теңге қажет.
- Барлық базалық шығындарды қанағаттандыру үшін Алматы мен Астанада жұмыс істейтіндердің жартысына жуығында (49%) шығындарды өтеу үшін жалақысы жете бермейді.
- Сонымен қатар жұмыскелер мен қалалар арасында айтарлықтай теңсіздік байқалады - Алматыда қаржылық тапшылыққа тап болатындардың саны Астанаға қарағанда 4 есе жоғары.
- Орташа тап өкілдеріне жалақылары 700 мыңнан 1.2 млн теңгеге дейін алатын жұмыскерлердің 4.4%-ы ғана жатады. Олардың күнделікті шығындары табыстарының 40-50%-ын құрайды.
- Табыстары орташа деңгейден жоғары жұмыскерлердің үлесі жұмыспен қамтылған халық ішінде бар болғаны 2%- ғы ие.
Біржолғы зерттеулер
Өмір сүру деңгейіТұтынушылық белсенділікАлександра Молчановская
Ең пайдалы ақпарат таратылымына жазылыңыз
